Texts davart la plurilinguitad

Impurtanza e dimensiun da la plurilinguitad en il Grischun

Intginas tematicas davart la plurilinguitad en il Grischun èn gia vegnidas ventiladas e discutadas da la scienza. Per autras mancan analisas actualas. Igl exista en mintga cas in basegn d'infurmaziun e discussiun. La Scola auta da pedagogia dal Grischun (SAPGR) e l'Institut per la perscrutaziun da la cultura grischuna (ikg) vulessan sclerir il tema da la plurilinguitad en il Grischun en tut sias dimensiuns multifaras ed al metter en discussiun cun las pussaivladads digitalas actualmain disponiblas sin ina plattafurma d'internet. 

Dumondas davart la plurilinguitad sveglian emoziuns. La plattafurma online pluriling-gr vuless metter accents e prender posiziun, per part era a moda accentuada.

Artitgels rumantschs, essais e documents d'archivs

Co è naschida la plurilinguitad grischuna? Co s'effectuescha ella instituziunalmain e persunalmain sin ils pledaders e las pledadras? Ha la plurilinguitad ina plivalur? - Da questas ed autras dumondas davart la plurilinguitad s'occupan ils texts publitgads en questa plattafurma.
En in emprim pass arrivais Vus ad ina spezia da resumaziun da las singulas tematicas, en in segund pass pudais Vus leger ils artitgels en tut lur lunghezza. Intgins texts èn avant maun mo en la lingua da las auturas e dals auturs, auters texts en translaziuns integralas u parzialas. 

Referenzas da basa e texts davart temas actuals

Numerus scienziads èn gia s'occupads da dumondas davart la plurilinguitad. Intgins èn vegnids envidads da scriver ina contribuziun exclusivamain per la plattafurma pluriling-gr.ch.

Noemi Adam-Graf: Davart l’accentuaziun regiunala da l’aleman da la populaziun retorumantscha a l’exempel  dal vibrant /r/

La cumparegliaziun da duas studias che sa fatschentan cun datas linguisticas subjectivas duai mussar sche per informantas ed informants creschids si exclusivamain per tudestg la realisaziun dal vibrant è in segn caracteristic, vul dir salient, u sche l’existenza da quel lubescha l’identificaziun da la derivanza da las plidadras e dals plidaders.

Harald Schneider: Plurilinguitad – Exempel u model antiquà?

Po la Svizra servir sco model per ils auters pajais, sch’i va per la pluriliguitad? In congual cun l’Austria ed ils Stadis Unids è ina sort da spievel da l’agen posiziunament.

Esther Krättli: Intervista cun Christine vom Brocke davart il cudesch: Einfach Mehrsprachig - Eine Anleitung zur natürlichen Mehrsprachigkeit

Link

Harald Schneider: Recensiun: «Sprache und Politik – Zweisprachigkeit und Geschichte»

Co è la Svizra plurilinga naschida? Co funcziuna ella cumpareglià cun chantuns bilings? Vali la paina da guardar sur ils cunfins svizzers or pertutgant dumondas dal plurilinguissem? Davart questas dumondas ha Bernhard Altermatt scrit, ord la vista friburgaisa, il cudesch che vegn recensà qua.

Peter Masüger: Nums locals e toponims sco "conservas da lingua"

Ils nums èn la "memoria" da la lingua. Els n’èn betg mo perditgas da cundiziuns linguisticas da pli baud, mabain er conservaders da fenomens lexicals enblidads.

Harald Schneider: L’englais en il champ da tensiuns da la plurilinguitad en Svizra ed en il Grischun

En tge mesira influenzescha l’englais la plurilinguitad resp. «la pasch linguistica» en il chantun Grischun? L’artitgel sunandant persequitescha quellas dumondas en il rom dad ina retschertga empirica.

Chanzlia chantunala dal Grischun, servetsch da translaziun: Il servetsch da translaziuns sco promotur da linguas impurtant

Il servetsch da translaziun da la Chanzlia chantunala dal Grischun ha translatà l’onn 2018 radund 3000 texts dals pli differents geners.

Esther Krättli: Co tuna "Tamangur" en talian?

Laura Bortot ha translatà il roman "Tamangur" da Leta Semadeni dal tudestg en talian. En l'intervista descriva ella las experientschas ch'ella ha fatg durant il process da translatar in text tudestg situà en in context engiadinais.

Helvetissems e spezialitads dal talian svizzer

Il talian da la Svizra taliana preschenta elements da differenziaziun specifics che al rendan, cumpareglià cun autras variantas, "anc in pau pli divers“. 

Esther Krättli: "La luna nel baule" - Da "duos paginas" a in cudesch cun in apparat didactic

En l’intervista trilingua davart in project da cudesch insolit relata Franca Caspani co che ina dumonda da curreger in pugn plain regurdientschas (“due paginette di ricordi”) ha manà tar il roman La luna nel baule.

Essais ed experientschas persunalas

La plurilinguitad è adina era colliada cun experientschas persunalas. En questa rubrica vegnan publitgads oravant tut texts persunals ed essaistics.

Texts da publicaziuns existentas

Insaquants artitgels fundamentals èn vegnids publitgads avant blers onns e n'èn oz strusch pli accessibels. En questa rubrica chattais Vus texts pli vegls ch'èn vegnids elavurads da la redacziun per la publicaziun en questa plattafurma.